چکیده
زمینه و هدف: علی رغم تأکید مستندات موجود و تئوری های معاصر بر این نظر که پرستاری هم علم و هم هنر است اما مرور مطالعات منتشر شده، حاکی از تاکید بر جنبه علمی آن است. این پژوهش با هدف تبیین مفهوم هنر پرستاری در تجارب بیماران تحت جراحی قلب باز انجام گرفت. روش کار: این مطالعه با رویکرد پدیده شناسی تفسیری در سال 1395 انجام شد. 20 بیمار تحت جراحی قلب باز بستری در بیمارستان های ولیعصر و فاطمه الزهرا (س) به روش نمونه‌گیری مبتنی بر هدف و با حداکثر تنوع (از نظر سن، جنس، تحصیلات و…) وارد مطالعه شدند. روش گردآوری اطلاعات مصاحبه عمیق، نیمه ساختارمند و انفرادی بود. کلیه مصاحبه ها پس از ضبط شدن و پیاده سازی روی کاغذ، بر اساس رویکرد پدیده شناسی ون مانن تحلیل شدند. یافته ها: سه مضمون اصلی از تجربیات بیماران تحت جراحی قلب باز در خصوص مفهوم هنر در مراقبت پرستاری استخراج شد که شامل: الف) «مراقبت مادرانه- فرشته گونه» با زیرمضامین شفقت، همدلی، صمیمیت، امید و روحیه دادن و مراقبت فراتر از انتظار، ب) «مراقبت حرفه‌ای» با زیرمضامین شایستگی تکنیکی و شایستگی اخلاقی و ج) «حضور دائمی» با زیرمضامین حضور جسمی و حضور روانی بودند. نتیجه گیری: یافته ها مؤید آن بود که مشارکت کنندگان در مطالعه، زمانی که مراقبت پرستاری حرفه ای را با دلسوزی مادرانه و لطافت فرشته گونه همراه با حضور جسمی و روانی پرستار دریافت می کنند آن را هنرمندانه می‌دانند. تجارب بیماران از هنر در مراقبت پرستاری، چشم‌انداز زیبایی از پرستاری ارائه داد که رسیدن به چنین بلوغ و تکاملی نیازمند دگرگونی اساسی در آموزش پرستاری و توجه جدی‌تر به مباحث اخلاقی، انسانی و هنری مراقبت است.